Datiewe geval

"Dative" is afkomstig van Latyn cāsus datīvus ("geval vir gee"), 'n vertaling van Grieks δοτικὴ πτῶσις, dotikē ptôsis ("buiging vir gee"). ^[2] Dionysius Thrax verwys in sy kuns van grammatika ook daarna as epistaltikḗ "om ('n brief) te stuur", ^[3] van die werkwoord epistéllō "stuur na", 'n woord uit dieselfde wortel as brief .

Die Oud-Engelse taal , wat voortgegaan het tot ná die Normandiese verowering van 1066, het 'n datiewe saak gehad; die Engelse saakstelsel het egter gedurende die Midde-Engelse periode geleidelik in onbruik geraak , toe die akkusatief en datief van voornaamwoorde saamgevoeg het tot 'n enkele skuins geval wat ook by alle voorsetsels gebruik is. Hierdie samevoeging van die geval in die Midde- en Moderne Engels het daartoe gelei dat die meeste moderne grammatikusse die "akkusatiewe" en "datiewe" etikette as verouderd met verwysing na Engels weggooi, en die term "objektief" dikwels skuins gebruik. ^{[4] [5]}

Stel uitdrukkings

Die datiewe geval kom skaars voor in die moderne Engelse gebruik, maar daar kan aangevoer word dat dit in enkele stel uitdrukkings oorleef. Een voorbeeld is die woord 'dink', met die betekenis 'dit lyk my'. Dit oorleef in hierdie vaste vorm van Oudengels (wat egter fonetiese veranderinge met die res van die taal ondergaan het), waarin dit as "[it]" + "me" (die datiewe geval van die persoonlike voornaamwoord) gekonstrueer is + "dink" (dws "lyk",

Relieke voornaamwoorde

Die moderne objektiewe voornaamwoord wat afgelei word van die datiewe geval in Oud-Engels, spesifiek die Oud-Engelse datief voornaamwoord "hwām" (in teenstelling met die moderne subjektiewe "wie", wat afstam van die Ou-Engelse "hwā") - hoewel "wie" ook die funksies van die Oud-Engelse akkusatiewe voornaamwoord "hwone" opgeneem. Dit hou ook verband met die woord " wem " (die datiewe vorm van " wer ") in Duits. Die OED definieer alle klassieke gebruike van die woord "wie" in situasies waar die indirekte voorwerp nie bekend is nie ^{( opklaring nodig )} - wat eintlik die anonimiteit van die indirekte voorwerp aandui.

Net so is sommige van die objekvorme van persoonlike voornaamwoorde oorblyfsels van Ou-Engelse datiewe. Byvoorbeeld, "hom" gaan terug na die Oud-Engelse datief hom (accusative was hine ), en "haar" gaan terug na die dative hire (accusative was hīe ). Hierdie voornaamwoorde is nie suiwer datiewe in moderne Engels nie; dit word ook gebruik vir funksies wat voorheen deur die akkusatief aangedui is.

Moderne Engels

Die indirekte voorwerp van die werkwoord kan tussen die werkwoord en die direkte voorwerp van die werkwoord geplaas word: "hy het my ' n boek gegee" of "hy het vir my ' n gedig geskryf."

Die indirekte voorwerp kan ook uitgedruk word met behulp van 'n voorsetselfase met 'aan' of 'vir': 'hy het 'n boek vir my gegee ' of 'hy het 'n gedig vir my geskryf' .

Oor die algemeen word die datief (Duits: Dativ ) gebruik om die indirekte voorwerp van 'n Duitse sin te merk . Byvoorbeeld:

• Ich schicke dem Mann (e) das Buch. (letterlik: ek het die boek 'aan die man' gestuur.) - Manlik
• Ich gab der Frau den Stift zurück. (letterlik: ek het 'aan die vrou' die potlood teruggegee.) - Vroulik
• Ich überreiche dem Kind (e) ein Geschenk. (letterlik: ek gee 'n geskenk 'aan die kind'.) - Neuter

In Engels kan die eerste sin weergegee word as "I send the book to the man " en as "I sent the man the book", waar die indirekte voorwerp in Engels geïdentifiseer word deur voor die direkte voorwerp te staan. Die normale woordorde in Duits is om die datief voor die akkusatief te plaas (soos in die voorbeeld hierbo). Aangesien die Duitse datief egter in vorm gemerk is, kan dit ook na die akkusatief gestel word: Ich schicke das Buch dem Mann (e) . Die (e) na Mann en Kind beteken 'n nou grotendeels argaïese -e einde vir sekere naamwoorde in die datief. Dit oorleef vandag byna uitsluitlik in vaste frases soos zu Hause (tuis, letterlik tot huis), im Zuge (in die loop van) en am Tage (bedags, letterlik dag), sowel as in af en toe gebruik in formele prosa-, poësie- en liedtekste.

Sommige manlike selfstandige naamwoorde (en een onsydige selfstandige naamwoord, Herz [hart]), wat na verwys word as swak selfstandige naamwoorde of n-selfstandige naamwoorde , neem 'n -n of -en in die datief enkelvoud en meervoud. Baie is manlike naamwoorde wat eindig op -e in die nominatief (soos Naam [naam], Beamte [offisier] en Junge [seun]), hoewel nie al sulke selfstandige naamwoorde hierdie reël volg nie. Baie mense verwys ook na mense, diere, beroepe of titels, ongeag of hulle in die vorige kategorie val al dan nie; uitsonderings hierop sluit die bogenoemde Herz en Naam in , asook Buchstabe (letter), Friede (vrede), Obelisk (obelisk), Planet (planeet) en ander.

Sekere Duitse voorsetsels vereis die datief: aus (van), außer (uit), bei (at, near), entgegen (tegen), gegenüber (teenoorgestelde), mit (met), nach (after, to), seit (sedert ), von (van), en zu (at, in, to). Sommige ander voorsetsels ( an [at], auf [on], entlang [langs], hinter [agter], in [in, into], neben (langs, langs), über [oor, dwars], onder [onder, onder], vor [voor] en zwischen [tussen, tussen]) kan gebruik word met datief (wat die huidige ligging aandui), of akkusatief (wat rigting na iets aandui). Das Buch liegt auf dem Tisch (e) (datief: Die boek lê op die tafel), maar Ich lege das Buch auf den Tisch (akkusatief: Ek sit die boek op die tafel).

Daarbenewens die vier voorsetsels [n] statt (in plaas van), Ondanks ' (ten spyte van), während (tydens), en weë (as gevolg van) wat die eis genitief in moderne formele taal, is mees algemeen gebruik word met die datief in omgangsduits. Byvoorbeeld, "vanweë die weer" word uitgedruk as wegen dem Wetter in plaas van die formeel korrekte wegen des Wetters . Ander voorsetsels wat die genitief in formele taal vereis, word in die omgangstaal met von ("of") gekombineer , byvoorbeeld außerhalb vom Garten in plaas van außerhalb des Gartens ("buite die tuin").

Let daarop dat die konsep van 'n indirekte voorwerp deur 'n voorsetselfrase weergegee kan word. In hierdie geval word die naamwoord of voornaamwoord deur die voorsetsel bepaal, NIE deur die funksie daarvan in die sin nie. Beskou hierdie sin:

• Ich sandte das Buch zum Verleger. 'Ek het die boek na die redakteur gestuur.'

Hier is die onderwerp , Ich , in die nominatiewe geval , die direkte voorwerp, das Buch , is in die akkusatiewe geval , en zum Verleger in die datief, aangesien zu altyd die datief benodig ( zum is 'n inkrimping van zu + dem ). Maar:

• Ich habe das Buch an meinen Freund ( akkusative ) weitergegeben. 'Ek het die boek aan my vriend deurgestuur.' ( weitergeben = lett .: om verder te gee).

In hierdie sin is Freund die indirekte voorwerp, maar omdat dit ' n (rigting) volg, is die akkusatief nodig, nie die datief nie.

Al die artikels verander in die datiewe geval.

Sommige Duitse werkwoorde benodig die datief vir hul direkte voorwerpe . Algemene voorbeelde is antworten (om te antwoord), danken (om te bedank), gefallen (om te behaag), folgen (om te volg), glauben (om te glo), helfen (om te help) en raten (om te adviseer). In albei gevalle word die direkte voorwerp van die werkwoord in die datief weergegee. Byvoorbeeld:

• Meine Freunde helfen mir . (My vriende help my.)

Hierdie werkwoorde kan nie in normale passiewe konstruksies gebruik word nie, omdat Duits dit slegs toelaat vir werkwoorde met akkusatiewe voorwerpe. Dit is dus ongrammaties om te sê: * Ich werde geholfen. 'Ek word gehelp.' In plaas daarvan moet 'n spesiale konstruksie genaamd 'onpersoonlike passief' gebruik word: Mir wird geholfen , letterlik: 'My word gehelp.' 'N Omgangstaal (nie-standaard) om die passiewe stem vir datiewe werkwoorde te vorm, is die volgende: Ich kriege geholfen , of: Ich bekomme geholfen , letterlik: "Ek word gehelp". Die gebruik van die werkwoord "om te kry" hier herinner ons daaraan dat die datiewe saak iets te doen het met gee en ontvang. In Duits is hulp nie iets wat u op iemand uitvoer nie, maar eerder iets wat u hom aanbied .

Die datiewe geval word ook gebruik met refleksiewe ( sich ) werkwoorde wanneer u spesifiseer aan watter deel van die self die werkwoord gedoen word:

• Ich wasche mich . - akkusatief (ek was myself.)
• Ich wasche mir die Hände . - datief (ek was my hande, letterlik "Ek was my die hande")

Vgl. die onderskeie beweging in Frans : "Les enfants se sont Lave s " ( die kinders het hulself gewas ) teen "Les enfants se sont Lave" [uninflected] "les mains" ( ... hulle hande ).

Duits kan twee datiewe gebruik om sinne te maak soos: Sei mir meinem Sohn (e) gnädig! "Om my ontwil, wees my seun genadig!" Letterlik: "Wees my genadig vir my seun." Die eerste datief mir ("vir my") verwoord die spreker se kommentaar (baie soos die dativus ethicus in Latyn, sien hieronder). Die tweede datief meinem Sohn (e) ("aan my seun") noem die werklike doel van die pleidooi. Genade is gegee moet word om die seun vir of namens sy ma / pa.

Byvoeglike naamwoorde verander ook in die datiewe geval. Daar is drie buigingsmoontlikhede, afhangende van wat die adjektief voorafgaan. Hulle gebruik meestal swak buiging as dit voorafgegaan word deur 'n bepaalde artikel (die), gemengde buiging na 'n onbepaalde artikel (a / an), en sterk buiging as 'n hoeveelheid aangedui word (baie groen appels).

Daar is verskillende gebruike vir die datiewe geval ( Dativus ):

• Dativus finalis ( datief van doel ), bv. Non scholae sed vitae - "[ons leer] nie vir skool nie, maar vir die lewe", auxilio vocare - "om hulp te roep", venio auxilio - "Ek kom om hulp", accipio dono - "Ek ontvang [dit] as geskenk" of puellae ornamento est - "[dit] is vir die versiering van die meisie", of "... vir die versiering van die meisie" (aangesien puellae of datief of genitief kan wees)
• Dativus commŏdi (incommodi) , wat beteken aksie vir (of teen) iemand, bv. Graecis agros colere - "om lande vir Grieke te bewerk"; Kombinasie van Dativus commodi en finalis ( dubbele datief ): tibi laetitiae "vir jou van vreugde"
• Dativus possessivus ( besitlike datief ) wat besitting beteken, bv. Angelis alae sunt - letterlik "om (of vir) die engele is vlerke", dit word gewoonlik met 'n copula aangetref en vertaal as "engele het vlerke".
• Dativus ethicus ( etiese datief ) dui aan dat die persoon in die datief veral bekommerd is oor die aksie, bv. Quid mihi Celsus agit? "Wat doen Celsus vir my?" (om uit te spreek dat die spreker veral belangstel in wat Celsus vir hom of haar doen); ^[6] of Cui prodest? "Wie se belang dien dit?" (letterlik "Aan wie doen dit goed?")
• Dativus auctoris , betekenis; 'in die oë van', byvoorbeeld vir bonus mihi videtur 'hy lyk my 'n goeie man'.
• Die datief gee uitdrukking aan agentskap met die gerundive wanneer die gerundive gebruik word om verpligting of noodsaaklikheid oor te dra, ^[7] bv. Haec nobis agenda sunt , 'hierdie dinge moet ons doen.'

Antieke

Benewens die hooffunksie as dativus , het die datief geval ook ander funksies in Klassieke Grieks : ^[8] (Die onderstaande grafiek gebruik die Latynse name vir die soorte datief; die Griekse naam vir die datief is δοτική πτῶσις, net soos sy Latynse ekwivalent, afgelei van die werkwoord "om te gee"; in Oudgrieks, δίδωμι.)

• Dativus finalis : Die dativus finalis , oftewel die 'datief van die doel', is wanneer die datief gebruik word om die doel van 'n sekere aksie aan te dui . Byvoorbeeld:
  • " τῷ βασιλεῖ μάχομαι "
    • "Ek veg vir die koning ".
  • " θνῄσκω τῇ τιμῇ "
    • "Ek sterf vir eer ".
• Dativus commŏdi (incommodi) : Die dativus commodi sive incommodi , of die 'datief van voordeel (of skade)' is die datief wat die voor- of nadeel van iets vir iemand uitdruk . Byvoorbeeld:
  • Ten bate van : " πᾶς ἀνὴρ αὑτῷ πονεῖ " ( Sophocles , Ajax 1366).
    • "Elke mens swoeg vir homself ".
  • Vir die skade of nadeel van : " ἥδε ἡ ἡμέρα τοῖς Ἕλλησι μεγάλων κακῶν ἄρξει. " ( Thucydides 2.12.4).
    • "Hierdie dag sal die begin wees van groot smarte vir die Grieke (dit wil sê vir hul nadeel)".
• Dativus possessivus : Die dativus possessivus , oftewel die 'datief van besit', is die datief wat gebruik word om die besitter van 'n bepaalde voorwerp of voorwerpe aan te dui . Byvoorbeeld:
  • " ἄλλοις μὲν γὰρ χρήματά ἐστι πολλὰ καὶ ἵπποι, ἡμῖν δὲ ξύμμαχοι ἀγαθοί. " (Thucycdides 1.86.3).
    • "Vir ander het baie geld en skepe en perde, maar ons het goeie bondgenote (dit wil sê: daar is baie geld vir ander ...)".
• Dativus ethicus : Die dativus ethicus , oftewel die 'etiese of beleefde datief', is wanneer die datief gebruik word om aan te dui dat die persoon of ding waarvan iemand belangstel, met belangstelling beskou word. Hierdie datief word meestal, indien nie uitsluitlik nie, in voornaamwoorde gebruik. As sodanig word dit ook die 'datief van voornaamwoorde' genoem. Byvoorbeeld:
  • " τούτῳ πάνυ μοι προσέχετε τὸν νοῦν. " ( Demosthenes 18.178).
    • "Let goed hierop, ek smeek u (dws, betaal asseblief ..)".
  • " ὦ μῆτερ, ὡς καλός μοι ὁ πάππος. " ( Xenophon , Cyropaedia 18.178).
    • "O, ma, hoe mooi is oupa ( ek het nou eers besef! )".
• Dativus auctoris : Die dativus auctoris , of die 'datief van agent', is die datief wat gebruik word om die doener van 'n handeling aan te dui . Let egter daarop dat die agent in Klassieke Grieks gewoonlik in die genitief na Greekπό is (deur, aan die hand van). Die agent is meestal in die datief met die perfekte en pluperfekte passiewe , en met die verbale byvoeglike naamwoord in -τέος . Byvoorbeeld:
  • " πολλαὶ θεραπεῖαι τοῖς ἰατροῖς εὕρηνται. " ( Isocrates 8.39)
    • "Baie geneesmiddels is deur dokters ontdek ."
• Dativus instrumenti : Die dativus instrumenti , of die 'datief van instrument', is wanneer die datief gebruik word om 'n instrument of middel van 'n sekere aksie aan te dui (of, meer akkuraat, as die instrumentele geval ). Byvoorbeeld:
  • " με κτείνει δόλῳ ." ( Homer , Odyssey 9.407)
    • "Hy maak my dood met 'n aas (dws deur 'n aas)."
• Dativus modi : Die dativus modi , of die 'datief van manier', is die datief wat gebruik word om die manier of manier waarop iets gebeur het, te beskryf. Byvoorbeeld:
  • " νόσῳ ὕστερον ἀποθανόντα. " (Thucydides 8.84)
    • "gesterf het aan ( weens ) ' n siekte ."
• Dativus mensurae : Die dativus mensurae , of die 'datief van meting', is die datief wat gebruik word om die meting van verskil aan te dui . Byvoorbeeld:
  • " τῇ κεφαλῇ μείζονα. " ( Plato , Phaedo 101a)
    • "langer aan 'n kop ."
  • " μακρῷ ἄριστος. " (Plato, Wette 729d)
    • " verreweg die beste."

Die artikels in die Griekse datief is

Modern

Die datiefgeval bestaan ​​streng gesproke nie meer in die moderne Grieks nie, behalwe in gefossileerde uitdrukkings soos δόξα τω Θεώ (van die kerklike τῷ Θεῷ δόξα, "Glory to God") of εν τάξει (ἑν τάξει, lett. "In order", dws "in orde" of "OK"). Andersins is die meeste funksies van die datief in die akkusatief opgeneem .

In Russies word die datiewe geval gebruik om die indirekte voorwerp van 'n handeling aan te dui (dit waaraan iets gegee, gegooi, gelees, ens.) Word. In die geval waar 'n persoon die doel van beweging is, word datief gebruik in plaas van akkusatief om beweging in die rigting aan te dui. Dit word gewoonlik bereik met die voorsetsel κ + bestemming in datief geval; К врачу , wat "vir die dokter" beteken.

Datief is ook die noodsaaklike geval wat deur sekere voorsetsels geneem word wanneer sekere idees uitgespreek word. Byvoorbeeld, wanneer die voorsetsel по "langs" beteken, is die voorwerp daarvan altyd in datiewe geval, soos in По бокам , wat "langs die kante" beteken.

Ander Slawiese tale pas die datiewe geval (en die ander gevalle) min of meer op dieselfde manier toe as Russies; sommige tale kan die datief op ander maniere gebruik. Die volgende voorbeelde is van Pools :

• na sekere werkwoorde (dziękować komuś "om iemand te bedank", pomóc komuś "om iemand te help", wierzyć komuś "om iemand te glo")
• in sekere uitdrukkings (Czy podoba ci się piosenka? "Hou jy van die liedjie?", Jest mi zimno "Ek is koud", Jest nam smutno "Ons voel hartseer", Będzie wam trudniej ... "Dit sal wees moeiliker vir julle "), Śniło jej się, że ..." Sy het gedroom dat "
• dativus commodi om aksie vir iemand aan te dui (Zbuduję t emu człowiek owi dom "Ek sal 'n huis vir hierdie persoon bou")
• wanneer iets weggeneem word of iemand iets oorkom (Zdechł im pies "Hul hond is dood"; Zabrali mu komputer "Hulle het sy rekenaar weggeneem"; Zepsuł nam się samochód "Ons motor het onklaar geraak"; Coś mi się przypomniało "Ek het net onthou iets")

'N Paar ander soorte datiewe gebruik in die Serwo-Kroaties taal is: Dativus finalis ( Titaniku u pomoć "tot redding van Titanic"), Dativus commodi / incommodi (Operi svojoj majci suđe "Was die skottelgoed vir u moeder"), Dativus possessivus ( Ovcama je dlaka gusta "Skaap se hare is dik"), Dativus ethicus (Šta mi radi Boni? "Wat doen Boni? (Ek stel veral belang in wat dit is)") en Dativus auctoris (Izgleda mi okej "Dit lyk okay aan my").

Ongewoon in ander Indo-Europese takke, maar algemeen onder Slawiese tale , is die eindes van selfstandige naamwoorde en byvoeglike naamwoorde verskillend op grond van die grammatikale funksie. Ander faktore is geslag en getal. In sommige gevalle is die einde miskien nie voor die hand liggend nie, selfs nie as hierdie drie faktore (funksie, geslag, getal) in ag geneem word nie. Byvoorbeeld, in Pools is ' syn' ('seun') en ' ojciec' ('vader') albei manlike enkelvoudige selfstandige naamwoorde, maar verskyn tog as syn → syn owi en ojciec → ojc u in die datief.

Beide Litaus en Lets het 'n duidelike datiewe geval in die stelsel van nominale afwykings.

Litausse selfstandige naamwoorde bewaar Indo-Europese buigings in die datiewe geval redelik goed: (o-stamme) vaikas -> sg. vaikui, pl. vaikams; (ā-stamme) ranka -> sg. rankai, pl. rangoms; (i-stamme) viltis -> sg. vilčiai, pl. viltims; (u-stamme) sūnus -> sg. sūnui, pl. sūnums; (medeklinkerstamme) vanduo -> sg. vandeniui, pl. vandenims.

Byvoeglike naamwoorde in die datiewe geval kry pronominale eindes (dit kan die gevolg wees van 'n meer onlangse ontwikkeling): tas geras vaikas -> sg. t am ger am vaikui, pl. t iems ger iems vaikams.

Die datiewe geval in Lets het verdere vereenvoudigings ondergaan - die oorspronklike manlike eindes van beide selfstandige naamwoorde en byvoeglike naamwoorde is vervang met pronominale buigings: tas vīrs -> sg. tam vīram, pl. tiem vīriem. Die finale "s" in alle vorme van die oorspronklike taal is ook verwyder. Die enigste uitsondering is persoonlike voornaamwoorde in die meervoud: mamma s (vir ons), jum s (vir jou). Let op dat in die omgang Litaus die finale "s" in die datief dikwels ook weggelaat word: time geriem vaikam.

In beide Letties en Litaus is die hooffunksie van die datiewe geval om die indirekte voorwerp in 'n sin weer te gee: (lt) aš duodu vyrui knygą; (lv) es dodu [duodu] vīram grāmatu - Ek gee 'n boek aan die man .

Die geval van die datief kan ook met gerundiewe gebruik word om 'n handeling voor of gelyktydig met die hoofaksie in 'n sin aan te dui: (lt) jam įėjus, visi atsistojo - toe hy instap, staan ​​almal op , verlig. na Hom toe kom hulle almal op ; (lt) jai miegant, visi dirbo - terwyl sy slaap, het almal gewerk , aangesteek. aan haar slaap het almal gewerk .

In moderne standaard-Litausse word die voorsetsel nie in Dative-gevalle vereis nie, hoewel dit in baie dialekte gereeld gedoen word: (dial.) Iki (+ D) šiai dienai, (stand.) Iki (+ G) šios dienos - tot vandag toe .

In Lets word die datiefgeval geneem deur verskeie voorsetsels in die enkelvoud en alle voorsetsels in die meervoud (vanweë eienaardige historiese veranderinge): sg. bez (+ G) tevis (sonder jou) ~ pl. bez (+ D) jums (sonder jou) ; sg. pa (+ A) ceļu (langs die pad) ~ pl. pa (+ D) ceļiem (langs die paaie) .

^{[ opheldering nodig ]}

In die moderne Oosterse Armeense word die datief bereik deur enige artikel by die genitief te voeg:

hond = շուն

GEN> շան (van die hond; van die hond) sonder artikels

DAT> շան ը of շան ն (die hond) met definitiewe artikels (-ն as voorafgaande n vokaal)

DAT> մի շան (vir 'n hond) met onbepaalde artikel

DAT> շան ս (vir my hond) met eerste persoon besitlike artikel

DAT> շան դ (vir u hond) met 'n 2de persoon besitlike artikel

Daar is 'n algemene neiging om -ին as die standaard datief-agtervoegsel te beskou, maar slegs omdat dit die mees produktiewe (en dus algemeenste) vorm is. Die agtervoegsel -ին as 'n datiewe merker is niks anders as die standaard, mees algemene, genitiewe agtervoegsel -ի vergesel deur die definitiewe artikel -ն. Maar die datiewe geval bevat ook onbepaalde voorwerpe, wat nie deur -ին gemerk sal word nie:

Definitiewe DAT> Ես գիրքը տվեցի տղային : (ek het die boek vir die seun gegee )

Onbepaalde DAT> Ես գիրքը տվեցի մի տղայի : (ek het die boek aan 'n seun gegee )

Die hooffunksie van die datiewe nasien in Armeens is om die ontvangende einde van 'n aksie aan te dui, meer algemeen die indirekte voorwerp wat in Engels voorafgegaan word deur die voorsetsel aan . In die gebruik van werkwoorde "gee" soos gee, skenk, aanbied, aflewer, verkoop, bring ... bring die datief die ontvanger aan. Met kommunikatiewe werkwoorde soos vertel, sê, adviseer, verduidelik, vra, beantwoord ... die datief dui die luisteraar aan. Ander werkwoorde waarvan die indirekte voorwerpe in Armeens deur die datiewe geval gekenmerk word, is wys, reik, kyk, nader ...

Oos-Armenian gebruik ook die datief geval aan die tyd van 'n gebeurtenis te merk, op dieselfde wyse Engels gebruik die voorsetsel aan , soos in Ontmoet my by nege o 'klok.

Hindoestani (Hindi-Oerdoe)

Hindustani ( Hindi - Oerdoe ) het 'n ware datiewe geval vir voornaamwoorde, maar vir selfstandige naamwoorde moet die datiewe geval saamgestel word met behulp van die datiewe geval-merker (postposisie) को کو (ko) by die selfstandige naamwoorde in hul skuins geval. Voornaamwoorde in Hindoestani het ook 'n skuins geval, sodat datiewe voornaamwoorde ook alternatiewelik gekonstrueer kan word met behulp van die datiewe geval-merker को کو (ko) met die voornaamwoorde in hul skuins geval, en vorm dus twee stelle sinonieme datiewe voornaamwoorde. Die volgende tabel toon die voornaamwoorde in hul nominatief en hul datiefvorme. Hindustani het nie voornaamwoorde in die derde persoon nie en die demonstratiewe voornaamwoorde verdubbel soos die derde persoon se voornaamwoorde. ^[9] [1]

Die onderstaande tabel toon die skuinsgevalle van Hindoestani vir die selfstandige naamwoorde seun en meisie, wat die datiewe hoofletter na hulle inneem om die kombinasie van die skuinsletter en die hoofletter die toewysingslokaal toe te ken. Die skuins geval van Hindustani op sigself het geen betekenis nie en die byvoeging van die hoofletter को کو (ko) ken die skuins geval die funksie van die datiewe geval toe. ^{[10] [11] [12] [13]} [2]

Dative geval in Hindustani kan ook die onderwerp van 'n sin wees. Dit word die datiewe konstruksie of eienaardige onderwerpe genoem . ^[1] In die onderstaande voorbeelde slaag die datiewe voornaamwoord die subjektiwiteitstoets van vakgerigte anaforabinding. Die datiewe onderwerp मुझे مجھے ( mujhe ) bind die anafora अपने اپنے ( apne ).

Sanskrit

Die datief geval staan ​​bekend as die "vierde geval" (chaturthi-vibhakti) in die gewone prosedure in die verbuiging van selfstandige naamwoorde. Die gebruik daarvan is hoofsaaklik vir die indirekte voorwerp.

Hongaars

Soos met baie ander tale, word die datiewe geval in Hongaars gebruik om die indirekte voorwerp van 'n werkwoord aan te dui. Byvoorbeeld, Dánielnek adtam EZT n könyvet (Ek het hierdie boek Daniël ). Dit het twee agtervoegsels, -nak en -nek ; die regte een word gekies deur vokaalharmonie . Die persoonlike voornaamwoorde volg die -nek- weergawe: nekem , neked , ens. Hierdie saak word ook gebruik om "in" omstandighede uit te druk, soos "Ek het 'n geskenk vir moeder gekoop". In besitlike konstruksies word die nak / nek-eindes ook gebruik, maar dit is nie die datiewe vorm nie (eerder die attributiewe of besitlike geval ) ^[14]

Fins

Fins het nie 'n aparte datiewe geval nie. Die allatiewe geval kan egter in wese dieselfde rol as datief vervul, buite sy primêre betekenis van rigtinggewende beweging (dit wil sê êrens heen gaan of iemand nader). Byvoorbeeld: Hy lahjoittivat kaikki rahansa köyhille (Hulle het al hul geld aan die armes geskenk .)

Tsez

In die Noordoos-Kaukasiese tale, soos Tsez , neem die datief ook die funksies van die oorspronklike geval om die rigting van 'n handeling te merk. By sommige taalkundiges word hulle in daardie tale steeds as twee afsonderlike gevalle beskou, hoewel die agtervoegsels vir albei gevalle presies dieselfde is. Ander taalkundiges noem dit slegs afsonderlik om sintaktiese gevalle van lokatiewe gevalle te skei. 'N Voorbeeld met die oorgangswerkwoord "toon" (letterlik: "maak sien") word hieronder gegee:

Кидбā ужихъор кIетIу биквархо.
kidb-ā	uži-qo-r	kʼetʼu	b-ikʷa-r-xo
meisie : OBL- ERG	seuntjie - POSS -DAT / LAT	kat : [III] : ABS	III sien is.-Kyk - kous - PRES
'Die meisie wys die kat vir die seun.'

Die datief / latief word ook gebruik om besitting aan te dui, soos in die onderstaande voorbeeld, omdat daar nie 'n werkwoord soos 'om te hê' is nie.

Кидбехъор кIетIу зовси.
kidbe-qo-r	kʼetʼu	zow-si
meisie : OBL- POSS -DAT / LAT	kat : ABS	wees : PST- PST
'Die meisie het 'n kat gehad.'

Soos in die voorbeelde hierbo, kom die datiewe / verhalende geval gewoonlik voor in kombinasie met 'n ander agtervoegsel as moontlike geval; dit moet egter nie as 'n aparte saak beskou word nie, aangesien baie van die lokatiewe gevalle in Tsez analities gekonstrueer is; hulle is dus 'n kombinasie van twee agtervoegsels. Kyk Tsez-taal # Lokatiewe agtervoegsels vir meer besonderhede.

Werkwoorde van persepsie of emosie (soos "sien", "weet", "liefde", "wil") vereis ook dat die logiese subjek in die datiewe / verhalende geval moet staan. Let op: in hierdie voorbeeld word die "suiwer" datief / lativ sonder sy POSS-agtervoegsel gebruik.

ГIалир ПатIи йетих.
ʻAli-r	Patʼi	y-eti-x
Ali - DAT / LAT	Fatima : [II] : ABS	II - liefde - PRES
'Ali is mal oor Fatima.'

Turks

Die datief ( yönelme durumu ) in die Turkse taal word gevorm deur die agtervoegsels '' -e "of" -a '' aan die einde van die selfstandige naamwoord te voeg, in ooreenstemming met die vokale harmonie van die betrokke naamwoord . Die woord wat in die datiewe geval moet voorkom, kan gevind word as 'n antwoord op die vrae 'neye?' (waarna?), 'kime?' (vir wie?) en 'nereye?' (waarheen?) sal lei tot 'n datiewe geval in 'n sin. ^[15] Daar is baie verskillende gebruike vir die datiewe geval.

Die datief is ook vir voorwerpe, gewoonlik indirekte voorwerpe, maar soms voorwerpe wat in Engels as direk beskou kan word:

Die datiewe geval vertel waar , dit wil sê, die plek waarheen . Dit het dus ongeveer die betekenis van die Engelse voorsetsels "tot" en "in", en ook "in" wanneer dit vervang kan word met "in":

• Inheemse konstruksie
• Verbuiging in Engels
• Dubbele datief

• Duitse datief geval ' n Les wat die datief geval in die Duitse taal dek
• Hongaarse saak uit www. HungarianReference.com
• Russiese Dative: [3] , [4] , [5]